İskan Kanunu

İskan kanunu geçmişi yüzyıllar öncesinden Osmanlıya dayanan bir arka plana sahiptir. İskan kanunu Osmanlı döneminde en kapsamlı adımları atılmış kanundur. Bu yazıda iskan kanunu ile ilgili konuları ele alacağız.

Tarihi Arka Plan

Tarihi arka plan Osmanlı İmparatorluğuna dayanmaktadır. İmparatorluğun fethetmiş olduğu bölgelerde çok daha kalıcı olması ve ordusunu geri çektiği zaman bu bölgelerdeki hakimiyetinin yitirilmemesi için uygulanmıştır. Tarihi arka plan göstermektedir ki fethedilen yerlere Anadolu’da yer alan göçebe Türkler gönderilmiştir. Hem göçebe olan bu halka yaşam içi bir alan gösterilmiştir hem de yeni fethedilmiş bölgelerde bir hakimiyet sıkıntının çıkmaması için gerekli önlem alınmaktadır.

İskan politikasının uygulanması sırasında Anadolu’dan sıradan aileler seçilmemektedir. Örneğin bölgede birbiri ile kavgalı olan iki aile varsa bunlardan biri fethedilmiş bölgeye gönderilmektedir. Bu şekilde Anadolu’da meydana gelebilecek herhangi bir asayiş sorununun da direkt olarak önüne geçilmektedir. Osmanlı İmparatorluğu’nda iskan politikası ile beraber şenlendirme politikası da uygulamaya koyulmaktadır. Bu yeni fethedilmiş bölgelerde hem ticaretin hem de sosyal hayatın gelişmesi için atılan adımlar olarak nitelendirilebilir.

Günümüzde İskan Politikası

İskan politikası nedir sorusunun günümüzde yanıtını almak için iskan kanununa bir göz atmak gerekmektedir. Bu kanunun uygulama alanları konuyu özetler niteliktedir. İskan politikası:

• Ülkeye gelen göçmenler, ülkede hali hazırda yaşayan göçebe topluluklar, milli güvenlik unsur sebebi ile yaşam alanlarını terk etmek zorunda kalmış olan kişiler, yaşam alanları kamusallaştırılanlar

Bu detaylara bir göz atıldığı zaman her bir odak notasının yaşam alanı konusunda sıkıntı içerisinde olduğu görülmektedir. İskanın uygulama türleri de farklılık göstermektedir. Bu türlerden bazıları;

• Tarımsal iskan-tarım dışı uygulanan iskan
• Fiziksel yer değişikliğine tabi olan kişiler için uygulanan iskan, göçmen ve göçebe iskanı
• Toplu göçmen, münferit göçmen, serbest göçme ve son olarak iskanlı göçmen

Her bir kategori için uygulamaya alınan nitelikler değişime uğrayacaktır. Bu nedenle kategoriler üzerinde detaylı inceleme yapılmalıdır. Göçmen olarak ülkeye gelmek isteyen kişilerin Türkiye’de vatandaşlık sahibi olan birini referans göstermesi de oldukça etkili olacaktır.

Göçmen Kabul Edilmeyecekler

Göçmen kabul edilmeyecekler olarak Türkiye’de yer alma hakkını elde edemeyecek kişilerin başında daha önce Türkiye’den sınır dışı edilmiş olan kişiler gelmektedir. Sınır dışı olan kişilerin yenden göçmen olarak kabul edilmesi söz konusu değildir.